روانشناسی به تعویق انداختن کارها
من دقیقا میدونم باید چیکار کنم. براش برنامه هم میریزم. ولی باز نمیتونم کارمو انجام بدم.
مجبورم تو کاری که هستم بمونم چون … مجبورم! نمیتونم کارمو رها کنم و برم دنبال کاری که میخوام. من نمیتونم. نمیدونم چه مرگمه. انگار یه چیزی نمیذاره کاری که باید بکنم رو انجام بدم.
باورتون نمیشه تا الان بیشتر از ۱۰ میلیون خرج کلاسای مدیریت زمان کردم. ولی فایده ای نداشت که نداشت. هنوزم کاری که باید بکنم رو نمیکنم!
مشکل من اینه که دقیقا میدونم باید چیکار کنم. اما اون کارو نمیکنم. صب که بیدار میشم میترسم که امروز هم مثل دیروز هیچ کار مفیدی نکنم و دقیقا همینطور هم میشه. شب میشه و میبینم امروز هم هیچ کاری نکردم.
دیگه خسته شدم.
آره! اینجوریه..
چیزی که خوندین حرفای یکی از دوستان تو جلسه مشاوره بود.
راس میگه. دقیقا میدونه چیکار بکنه. قشنگ برام توضیح داد که چه برنامه هایی داره و چقدر میتونه مفید باشه و واقعا هم میتونه! در طول این مدتی که باهاش صحبت میکنم ایمان آوردم که استعداد بی نظیری تو تاثیر گذاشتن روی آدما داره. میتونه مشاور یا مربی فوق العاده ای بشه!
اما مشکل اینه. تعلل کردن و پشت گوش انداختن کارها.
بیاین ببینیم روانشناسی به تعویق انداختن کارها چیه…
خیلیا فکر میکنن چون کاراشونو پشت گوش میندازن، پس آدمای تنبل و بیخودی هستن. در حالی که اینطور نیست! چرا؟
چون تنبلی یه چیزه، پشت گوش انداختن کارها یه چیز دیگه! تنبلی از بی مسئولیتی سرچشمه میگیره. اما پشت گوش انداختن یه موضوع دیگه س… خطای محاسباتیه!
به زبون ساده، ما کارهایی که باید بکنیم رو انجام نمیدیم، چون میخوایم درد انجام دادن اون کار رو یکم دیرتر بکشیم! میخوایم الان – همین این لحظه – رو اضطراب و درد نداشته باشیم.
مثلا، فرض کنین امروز میخواین اتاقتون رو جمع و جور کنین. کار سختیه دیگه! حوصله میخواد. بنابراین از انجام این کار امتناع میکنین. اینجور وقتا میگیم الان یه موزیک گوش کنم بعد. یه چایی دم کنم بخورم بعد. یا فورا برمیداریم یه کتاب میخونیم و خودمونو قانع میکنیم که وقت تلف نمیکنیم و داریم یه کار مفید میکنیم.
اما واقعیت چیه؟
مغز میخواد شما رو از درد نجات بده. برا همین از کاری که دردناکه (هرچند خیلی کم! مثل جمع کردن خونه یا شستن ظرفا) دورتون میکنه.
و این مکانیزمیه که باهاش این کارو میکنه. یا سرگرمتون میکنه به یه کار دیگه، یا با دلایل مثلا منطقی قانعتون میکنه که الان وقت درستی برای انجام این کار نیست، و … در نهایت نمیذاره کاری که باید بکنین رو انجام بدین.
و چه اتفاقی میوفته؟
این به تعویق انداختن کارها میشه عادت! هرچی بیشتر تکرار میشه تبدیل به عادت قوی تری میشه. و از اینجاست که دردسر شروع میشه!
مغز فکر میکنه با این کار ما رو از درد نجات میده، در حالی که باعث میشه رنج بیشتری بکشیم.
وقتی میدونیم کاری هست که باید انجامش بدیم، هر لحظه که تعلل میکنیم، اضطراب میگیریم. این اضطراب بزرگ میشه، درونی میشه، مشکل ساز میشه! و در نهایت وقتی زمان انجام اون کار میرسه دیوانه میشیم!
مثلا کسی رو در نظر بگیرین که ۳ روز بعد امتحان داره، و هنوز درس نمیخونه. شب امتحان شروع میکنه به خوندن. چه اتفاقی میوفته؟
بیشتر از درس خوندن خودشو فحش میده!
خب؟ پس ما کارهای مهممون رو به تعویق میندازیم، نه بخاطر اینکه تنبل و بی مسئولیت هستیم، بلکه بخاطر اینکه یه بخش مهم از مغزمون میخواد ما رو (از درد) نجات بده، اما دچار خطای محاسبه میشه!
هرچند نیتش خیره، با این حال ما رو تو دردسر بزرگتری میندازه و نهایتا رنج خیلی بیشتری میکشیم.
راه حل
اول اینکه راه حل فقط این نیست و روش های زیادی وجود داره که من اینجا فقط یکیشو میگم. نکته دوم اینکه هر راه حلی برای این موضوع از هر کجا خوندین، بدونین که تغییر این عادت به زمان و تلاش و پشتکار نیاز داره.
این یه مشکل جدیه و یه چیزی هم رده با اعتیاده! تا وقتی که قرص و واکسنش اختراع بشه نیاز به تلاش داره.
خب؟ پس دنبال این نباشین که یه سابلیمینالی چیزی پیدا کنین که شما رو از این موضوع بِرَهانه!
خب، بیاین ببینیم در عمل چه کار میشه کرد.
قدم اول اینه که بدونیم ما فقط و فقط همین لحظه رو داریم. نمیتونیم برای بقیه عمرمون تصمیم بگیریم! منظورم اینه که نباید با خودتون بگین «از این به بعد دیگه تا آخر عمرم کارامو پشت گوش نمیندازم»! از این به بعد دست ما نیست واقعا. وقتی میگیم فردا این کارو میکنم، ما نمیتونیم فردا رو کنترل کنیم. ما که تو فردا نیستیم! الان، همینجا و تو این لحظه ایم! تنها کاری که میتونیم بکنیم تو همین الانه! میتونیم همین الان کاری کنیم که فردا نتیجه دلخواهمون رو بگیریم. اما تمام کارامون رو همیشه فقط تو لحظه حال میتونیم انجام بدیم. چون دارو ندارمون همینه دیگه! الان هستیم! فردا تو فرداست. دیروز هم تو دیروزه. حتی یه ساعت بعد هم تو یه ساعت بعده! الان فقط الآن رو داریم، و هزار سال بعد هم فقط همون لحظه ای که توش هستیم رو داریم!
پس هدفمون اینه که فقط این لحظه رو کنترل کنیم، و نهایتا امروز رو روز خوبی بکنیم!
پس چطور امروز رو کنترل کنیم؟
- روتین صبحگاهی داشته باشیم. این یه موضوع خیلی خیلی مهمه! درصد خیلی زیادی از آدمای موفق دنیا با دقت و وسواس زیاد میچسبن به روتین صبحگاهیشون.
چرا؟
چون اول روز کاملا دست ماست، اما بقیه زمان های روز رو نمیشه پیش بینی کرد! اگه اول صبح رو خوب شروع کنیم، تا آخر روز رو خوب ادامه میدیم. مهمه اول صبح کارهایی بکنیم که ما رو پر انرژی میکنن و روحیه جنگجو بهمون میدن. این باعث میشن امروزمون رو با قدرت و انگیزه شروع کنیم. و هر چی تو کارهای کوچیک امروز موفق بشیم اعتماد به نفس و انگیزمون هم بیشتر میشه و همین بهمون قدرت میده که بقیه کارهای روز رو هم عالی انجام بدیم.
چطور اول روزمون رو خوب شروع کنیم؟
یه برنامه بریزین براش. مثلا بیدار که شدین ۱۰ تا نفس عمیق بکشین. پاشین کمی مدیتیشن کنین. بعد ورزش کنین. شکرگزاری کنین. موزیک گوش بدین. جملات تاکیدی بگین، و غیره.
با خودتون فکر کنین اگه چه کارهایی بکنین باعث میشه حالتون عالی بشه؟
هر تصمیمی که گرفتین، اینم در نظر داشته باشین که بایستین جلوی آینه، تو چشای خودتون نگاه کنین، و یه جمله تاکیدی قدرتمند رو تکرار کنین!
پس تا اینجا یاد گرفتیم
- که هدفمون رو بذاریم برای امروز. سعی کنیم امروزمون رو خوب کنیم نه تا همیشه رو.
- که چطور امروزمون رو کنترل کنیم
- و اینکه چطور اول روز رو خوب شروع کنیم
حالا بیاین ببینیم بقیه روز رو چطور کنترل کنیم.
- حذف موارد اعصاب خورد کن. همیشه یه سری کارها هستن که ما رو بهم میریزن. باید اون کارها رو تا جای ممکن حذف کرد. اگه حذف نشن انرژیمون رو می‌مکن و خیلی زود عصبی و مضطرب و بد حال و بی انگیزه میشیم.
اگه میخواین امروزتون رو کنترل کنین و انرژی و انگیزه کافی برای به انجام رسوندن کارهاتون داشته باشین، نباید بذارین این اتفاق بیوفته!
تمرین: یه قلم و کاغذ بردارین و بنویسین که چه چیزهایی در طول روز شما رو بهم میریزن. بحث با یه آدم موزی؟ اخبار؟ ترافیک؟ … لیستشون کنین.
حالا، برای رفع و حل کردن اینا چه کاری میتونین بکنین؟
انجامشون بدین!
تا میتونین موارد کم اهمیت رو حذف کنین.
حرف آخر
خب، یکی از کارایی که میتونین بکنین اینه. در کنار این بهتره که کارای دیگه ای هم انجام بدین. توصیه های کتاب اثر مرکب دارن هاردی میتونه کمکتون کنه.
برای خوندن این کتاب هم وقت بذارین. حتی میتونین خوندن این کتاب رو بذارین تو روتین صحبگاهیتون!
6 Comments
Join the discussion and tell us your opinion.
سلام خسته نباشید.ببخشید ممکنه ایمیلتون رو چک کنید بی زحمت ….ممنونتون میشم
حتما، تو اولین فرصت چک میکنم :-)
سلام روزتون بخیر…من همچنان منتظر پاسختون هستم :)
سلام. منظورتون ایمیل هست؟ :-)
بابت مطلب مفیدتون واقعا سپاسگزارم
به خصوص بابت معرفى کتاب که به شدت عالى و مفید و کمک کننده هست
ممنونم واقعا🦋
سلام من رضا هستم و چند وقتی بود که این مشکل رو داشتم ولی به لطف مطلب مفیدتون تونستم شروع کنم که شرایط خودم رو بهبود ببخشم .
خیلی ممنونم از نویسنده این مطلب و همین طور سایت خوب تون .